ប្រវត្តិនៃ «ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក» ?

ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុហ ឬហៅថា ព្រៃគុហ៍​ ជាប្រភេទរមណីដ្ឋានវប្បធម៍ និងប្រវត្តិសាស្រ្តដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុង ភូមិសំបូរ ឃុំសំបូរ ស្រុកប្រាសាទសំបូរ ខេត្តកំពង់ធំ ដែលមានចម្ងាយ ២៥ គ.ម ពីទីរូមខេត្តកំពង់ធំ និងចម្ងាយ ១១៩៣ គ.ម ពីទីរាជ្ជធីនីភ្នំពេញ។

ប្រាសាទនេះត្រូវបានកសាងឡើងដោយព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១ នៅក្នុងស.វ ទី៧ នៃគ.ស ស្ថិតនៅលើដីរាបស្មើដែលមានទំហំ ៣,០០០ហិកតា​ សព្វថ្ងៃស្ថិតនៅតាមផ្លូវជាតិ៦៤ បត់ស្តាំតាមសាលាវិស័យ កាត់តាមផ្លូវបុសស្រមោច ផ្លូវនេះពេលរដូវវស្សាលិចទឹក តែយើងអាចធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅស្រុកសំបូរបានតែម្តង។សំបូរព្រៃគុក ជារាជធានីចាស់ឈ្មោះថា ឥសានបុរៈ ពីសម័យនោះជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃ សាសនា ឧទ្តិសថ្វាយ សវះនិយម។ ក្រុមប្រាសាទនេះសាងសង់អំពីឥដ្ឋតាន់ និង ថ្មបាយក្រៀមលំអរទៅ ដោយចំលាក់ពីលើឥដ្ឋ ចាក់ពុម្ភដោយបាយអ ជាផ្ទាំងៗអំពីឥដ្ឋ តែបច្ចុប្បន្នរបេះអស់។ទីក្រុងបុរាណមួយនេះ ត្រូវបានគេកំណត់ថាជាឦសានបុរៈដែលជារាជធានីនៃចេនឡានៅសតវត្សទី ៧ ។ ចេនឡាជាអតីតសាមន្តរដ្ឋនៃនគរវ្នំនោះគឺជាការមួយនៃរដ្ឋដំបូងនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍នោះទេប៉ុន្តែវាបានកើនឡើងជាបណ្តើរអំណាចនិងទីបំផុតបានចិត្រសេនាមហេន្ទ្រវរ្ម័នរបស់ស្តេចនៅក្នុងសតវត្សទី ៧ ហ្វូណនដើមរបស់ខ្លួន។ លក្ខណៈពិសេសបុរាណវិទ្យាក្រុមចម្បងវិមានទាំងនេះត្រូវបានគេនិយាយថាបានបង្កើតឡើងដោយព្រះបាទឦសានវរ្ម័នដែលជាបុត្រារបស់ស្ដេចចិត្រសេនបាន។

ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នៅថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ ដោយអង្គការយូណេស្កូ(UNESCO) ក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី៤១ នៅទីក្រុង Krakov ប្រទេសប៉ូឡូញ។

​